Szef KRRiT apeluje o finansowanie i zakończenie likwidacji mediów publicznych

Niedawno KRRiT zdecydowała, że na razie nie akceptuje projektów Kart Powinności nadawców publicznych na lata 2025-2029. Plany programowo-finansowe mogą zostać zatwierdzone dopiero wtedy, kiedy spółki mediów publicznych będą miały stabilne finansowanie, a nie w postaci doraźnych dotacji budżetowych. W związku z decyzją regulatora, na razie będą obowiązywały Karty Powinności z lat 2020-2024. Oznacza to, że np. TVP nie może stworzyć kanału TVP Wiedza z połączenia TVP Historia, TVP Nauka i TVP Dokument, ani zlikwidować TVP Kobieta, Alfa TVP, TVP ABC 2, TVP Historia 2 i TVP Kultura 2. Zdaniem TVP przyniosłoby to oszczędności.

- Wobec powyższego, tj. zobowiązania Telewizji Polskiej do realizowania wszystkich zadań wynikających z dotychczasowej Karty Powinności zakładamy, że podobnie jak w latach poprzednich, konstytucyjny organ jakim jest KRRiT wystąpi do właściwych organów o zapewnienie odpowiedniego finasowania dla mediów publicznych. Dotychczas bowiem, tj. przez cały bieżący rok, wykazywał się całkowitą bezczynnością w tym przedmiocie. Jednocześnie bezprawnie nie przekazywał TVP środków z abonamentu. W tej sytuacji Telewizja Polska równolegle prowadzi rozmowy z organem właścicielskim na temat możliwych źródeł finansowania dla spółki, które pozwolą na realizację misji oraz regulowanie bieżących i zaciągniętych (także przez poprzedników) zobowiązań – informowała niedawno Wirtualnemedia.pl  Telewizja Polska.

W latach poprzedzających grudniowe zmiany, media publiczne mogły liczyć na ponad 600 mln zł z abonamentu RTV i ponad 2 mld zł z rekompensaty. W styczniu Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji zdecydowała o zamrożeniu środków abonamentowych. Później zaczęła je przekazywać do depozytów sądowych. W kolejnych miesiącach środki otrzymywały tylko te rozgłośnie regionalne, gdzie zakończyła się procedura sądowa. Dopiero w wyniku powodzi od października regulator zaczął wypłacać pieniądze wszystkim spółkom. Większość z nich nie otrzymała wciąż transz abonamentowych za pierwsze dziewięć miesięcy roku. Stanie się to możliwe po wyczerpaniu drogi odwoławczej w sądach. 

Rekompensata abonamentowa nie może być wypłacana po tym jak prezydent Andrzej Duda zawetował ustawę okołobudżetową. Media publiczne opierają finansowanie na setkach milionów dotacji budżetowych.

Brakuje prawie 15 mld zł

W piśmie do szefowej resortu kultury przewodniczący Świrski zauważa, że media publiczne mogą mieć poważne problemy z finansowaniem. - W ocenie Krajowej Rady, do realizacji ustawowych zadań misji publicznej wszystkie jednostki publicznej radiofonii i telewizji wskazały szacunkowe koszty na poziomie niemożliwym obecnie do sfinansowania ze środków publicznych (przy jednoczesnym wykorzystaniu  zaplanowanych środków własnych), co powoduje, że w każdym roku obowiązywania kart powinności na lata 2025-2029 wystąpi znaczny niedobór środków finansowych – przekonuje szef KRRiT.

Zdaniem regulatora nie da się w żaden sposób przewidzieć, na jakie środki będą mogły liczyć media publiczne, dlatego niemożliwa jest akceptacja ich planów finansowych. - KRRiT zauważyła, że wszelkie założenia co do przychodów nadawców publicznych w kolejnych latach obowiązywania kart powinności pochodzących z dotacji z budżetu państwa, bez wyraźnej podstawy prawnej regulującej takie dotacje, należy uznać za co najmniej przedwczesne i nieuzasadnione. W aktualnie obowiązującym systemie prawnym regulującym finansowanie mediów publicznych brak jest regulacji zapewniających stałe finansowanie ze środków publicznych  innych niż środki abonamentowe – napisał przewodniczący KRRiT.

Do gwarancji realizacji planów z Kart Powinności brakuje wielu miliardów złotych. - Z przeprowadzonej analizy kart powinności na lata 2025-2029 wynika, że na pełną realizację zadań misji publicznej w okresie 5 lat, w kształcie określonym  w tych kartach, brakuje środków finansowych w wysokości prawie 15 mld zł. Ponadto Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji stoi na stanowisku, iż ustalanie kart powinności dla spółek mediów publicznych stoi w sprzeczności z celami procesu likwidacji – stwierdził Maciej Świrski.

Szef Rady poprosił szefową resortu kultury o podjęcie działań do rozwiązania tych problemów. - W związku z powyższym apeluję do Pani Minister o pilne podjęcie działań mających na celu zakończenie procesu likwidacji spółek publicznej radiofonii i telewizji, jak również  o zapewnienie tym spółkom stabilnego i wystarczającego systemu finansowania misji publicznej, który pozwoli na niezakłóconą realizację ustawowych zadań i powinności – czytamy w apelu przewodniczącego KRRiT.

Pierwszym krokiem do rezygnacji ze statusu likwidacji spółek mediów publicznych mógłby być wybór nowego członka Rady Mediów Narodowych na miejsce zajmowane do niedawna przez przewodniczącego Krzysztofa Czabańskiego. Mimo pierwotnych zapowiedzi, Sejm na razie nie wybrał do tego gremium Wojciecha Króla z Koalicji Obywatelskiej. Koalicja rządząca pracuje nad kompleksową reformą medialną, ale małe są szanse, że do głosowania nad nią dojdzie podczas kadencji prezydenta Andrzeja Dudy. Weto byłoby bardzo prawdopodobne.