„Elektroniczne raportowanie danych finansowych w formacie XBRL jest korzystne dla wszystkich, gdyż podnosi jakość przesyłanych informacji oraz zmniejsza koszty dostępu do nich”. Tak wypowiedzieli się eksperci z dziedziny XBRL w ankiecie przeprowadzonej przez Stowarzyszenie XBRL Polska w lipcu 2010.
Przeprowadzenie ankiety wśród największych krajowych specjalistów z zakresu elektronicznego raportowania XBRL miało na celu poznanie miarodajnej opinii na temat aktualnego stanu obowiązkowych procesów sprawozdawczych oraz wpływu jaki może na nie wywołać wdrożenie XBRL. Uczestnicy ankiety podzielili się także swoimi opiniami na temat samego standardu.
Respondenci zgodnie potwierdzili, iż z zastosowaniem standardu XBRL wiążą się liczne korzyści. Przejrzystość, porównywalność oraz łatwość dostępu do raportowanych danych to najczęściej z nich wymieniane zalety XBRL. „Najistotniejszym profitem ze stosowania standardu jest ujednolicenie zawartości sprawozdań w różnych krajach a w Polce w szczególności oraz możliwość ich udostępniania online. Daje to mnóstwo zastosowań praktycznych” – zaznaczył jeden z respondentów.
Ogromne korzyści powodują, iż pomimo skomplikowanej budowy, standard zyskuje coraz większą popularność na świecie. Wykorzystuje się go na potrzeby różnorodnej sprawozdawczości: m.in. finansowej, nadzorczej, statystycznej czy też podatkowej. Stosowany jest choćby w Stanach Zjednoczonych, Japonii czy też Hiszpanii.
We wszystkich tych krajach zdecydowano się na wdrożenie elektronicznego raportowania, gdyż w ten sposób podniesiona została jakość przesyłanych informacji. jak na razie w Polsce w zdecydowanej większości obowiązkowa sprawozdawczość przedsiębiorstw jest nieefektywna i bardzo uciążliwa dla wszystkich jej uczestników. Słaba jest także jakość przekazywanych informacji. W skali od 0 do 10 uczestnicy ankiety oszacowali ją na 3,7. Na taką ocenę miał przede wszystkim wpływ fakt, iż zawartość raportów jest często, mimo wymogów ustawowych, niepełna lub nieprawidłowa, zwłaszcza w przypadku mniejszych firm. Wyszczególniony został także brak rzetelnego i łatwego dostępu do sprawozdań.
Co do jednego specjaliści z zakresu elektronicznego raportowania są zgodni. Wdrożenie standardu XBRL zdecydowanie poprawiłoby sprawozdawczość w Polsce. Przede wszystkim poprawiona zostałaby jakość raportowanych informacji. „Zastosowanie formatu elektronicznego wraz z oparciem go na taksonomii XBRL i zasadach rachunkowości, np. MSSF albo Ustawa o Rachunkowości samo w sobie poprawia jakość danych i ich spójność ze standardami rachunkowości” – twierdzi jeden z respondentów. „Prostszy byłby także dostęp do danych oraz możliwe byłoby szybsze przeszukiwanie i badanie dużych zakresów informacji” – dodaje inny. Ponadto przeprowadzenie analizy porównawczej, zarówno na poziomie krajowym jak i międzynarodowym, stałoby się znacznie mniej pracochłonne.
Elektroniczna sprawozdawczość jest potrzebna jak najszybciej. Wskazując miejsca gdzie powinna ona zostać wdrożona w pierwszej kolejności, respondenci wskazali Monitor Polski B oraz proces ujawniania informacji finansowych przez emitentów papierów wartościowych. Dlatego też z optymizmem można patrzeć na prace związane z uruchomieniem systemu przesyłania sprawozdań finansowych do Monitora Polskiego B, jakie mają miejsce w Centrum Obsługi KPRM. W ramach zakończonego przetargu wybrany został już jego wykonawca.
Patrząc na ostatnie działania po stronie CO KPRM respondenci są przekonani, iż od połowy 2011 roku możliwe będzie spełnienie obowiązku przekazywania sprawozdań finansowych do Monitora Polskiego B drogą elektroniczną. Będzie to znaczne ułatwienie zarówno dla przedsiębiorców jak i samej instytucji. Jednak czy to oznacza spadek kosztów związanych z publikacją?
„Koszty związane z publikacją sprawozdań znacznie spadną, dlatego opłata powinna być obniżona, jednak wszystko zależy od woli instytucji oraz ustawodawcy” – zgodnie sądzą eksperci.
Elektronizacja procesu raportowania to pierwszy krok w kierunku ułatwienia spełniania wymogów sprawozdawczych przez przedsiębiorstwa wobec instytucji publicznych. Następnymi jest harmonizacja tych obowiązków. Jednym ze sposobów dokonania tego jest wprowadzenie w Polsce jednej platformy, na którą podmioty będą przesyłać swoje sprawozdania, a jednostki takie jak Monitor Polski B, KRS, urzędy skarbowe itp. będą mogły z niej korzystać w ramach swoich potrzeb. Nikt nie ma wątpliwości co do celowości wprowadzenia takiego rozwiązania. Jednak kiedy ono może nastąpić?
„Wszystko zależy od instytucji publicznych” – odpowiadają eksperci. „Potrzebna jest ich decyzja. Gdy zostanie ona podjęta same prace trwają ok. 2-3 lat” – dodają. Skorzystać na harmonizacji mogą wszyscy: instytucje publiczne, przedsiębiorstwa, analitycy. Wystarczy przekonać się do nowego, coraz bardziej popularnego na świecie rozwiązania.
Więcej o standardzie XBRL - www.xbrl-pl.org
Stowarzyszenie „XBRL Polska” jest organizacją non-profit zrzeszającą podmioty prawne zainteresowane rozwojem standardu XBRL w Polsce. Stowarzyszenie jest członkiem ogólnoświatowego konsorcjum XBRL International, gdzie posiada status jurysdykcji tymczasowej.
XBRL to nieodpłatny, dostępny dla wszystkich standard oparty na technologii XML, którego głównym celem jest interaktywny opis informacji finansowych dla publicznych oraz prywatnych przedsiębiorstw i innych organizacji. XBRL daje korzyści dla wszystkich uczestników łańcucha procesu sprawozdawczego poprzez wykorzystanie wystandaryzowanych metod, dzięki którym użytkownicy mogą przygotować, publikować i analizować sprawozdania finansowe w dogodny dla siebie sposób.
Adam Walaszek
Sekretarz Generalny
Stowarzyszenie XBRL Polska
