Zakup nowego mieszkania przed sprzedażą starego nie wyklucza skorzystania z ulgi

Przepisy mówią, że przychody ze sprzedaży nieruchomości nie podlegają opodatkowaniu, jeśli od czasu zakupu tej nieruchomości minęło ponad 5 lat. Ci, którzy dokonają sprzedaży w okresie krótszym niż 5 lat, mogą uniknąć podatku, jeśli pieniądze ze sprzedaży przeznaczą na realizację własnych celów mieszkaniowych. Przy czym przepisy mówią, że wydatkowanie pieniędzy na owe cele mieszkaniowe musi nastąpić po sprzedaży własnego lokalu. Okazuje się, że fiskus ten zapis interpretuje na niekorzyść podatników.

Fiskus: data zakupu ma znaczenie
Podatnik zwrócił się do izby skarbowej w Poznaniu w sprawie rozliczenia przychodów ze sprzedaży mieszkania. Jak poinformował izbę, właścicielem lokalu został we wrześniu 2009 r. , a sprzedaż nastąpiła w marcu 2014 r. Jako że nie upłynęło 5 lat od chwili sprzedaży (ten okres liczony jest od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie), podatnik miał świadomość, że wpływy ze sprzedaży są objęte podatkiem.

Jednak podatnik uznał, że obejmuje go zwolnienie, bo pieniądze ze sprzedaży mieszkania przelał na konto osoby, od której w 2013 r. kupił dom. Zgodnie z umową sprzedaży, płatność została rozłożona na raty płatne do czerwca 2014 r. Podatnik więc tak dogadał się ze sprzedającym dom, aby spłacić go pieniędzmi za mieszkanie, na które nabywca pojawił się dopiero w marcu 2014 r.

Tymczasem poznańska izba skarbowa stwierdziła, że podatnikowi zwolnienie nie przysługuje. Urzędnicy zwrócili bowiem uwagę, że nabycie domu nastąpiło przed sprzedażą mieszkania. Tymczasem, wg nich „aby dany wydatek mógł zostać zwolniony z podatku zarówno zapłata ceny, jak i samo przeniesienie własności (nabycie) domu mieszkalnego muszą nastąpić nie wcześniej niż od dnia sprzedaży lokalu mieszkalnego”. A ponieważ podatnik najpierw kupił dom, następnie zaś sprzedał mieszkanie, wiec ze zwolnienia nie może skorzystać.

Sąd: liczy się data przelewu
Jednak podatnik się nie poddał. Wezwał izbę skarbową do zmiany interpretacji, którą uznał za niezgodną z przepisami. Zwrócił bowiem uwagę, że płatność nastąpiła po sprzedaży mieszkania i że środki zostały przeznaczone na cele mieszkaniowe. Ale Dyrektor Izby Skarbowej odrzucił to wezwanie i podtrzymał stanowisko zajęte w interpretacji. Wówczas sprawa trafiła do sądu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 28 października tego roku (sygnatura I SA/Po 1032/15) poparł stanowisko podatnika i uchylił interpretację izby skarbowej. Sąd zwrócił uwagę, że z „art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f. wynika, że do zastosowania ulgi w nim przewidzianej konieczne jest spełnienie dwóch warunków, a mianowicie: wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe i dokonanie tej czynności przed upływem dwuletniego terminu od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło zbycie”, zaś na podstawie „art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f., wskazać trzeba, że podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu zwolnienia, o którym mowa w przytoczonym przepisie jest przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży lokalu mieszkalnego na cele w nim wskazane i w terminach w nim zakreślonych”. A skoro podatnik spełnił te warunki – a sąd uznał, że spełnił – to może skorzystać ze zwolnienia.

Linia orzecznictwa korzystna dla podatników
Sąd zaznaczył, że w tym kierunku idzie orzecznictwo NSA. Jednocześnie zakwestionował twierdzenie przedstawicieli izby skarbowej, że przepis mówi, że po sprzedaży nieruchomości musi nastąpić i nabycie nowego lokalu czy domu, i wydatek. Sąd zwrócił uwagę, że taki warunek nie wynika z art. 21 ust 1 pkt 131.

To ważne, bo często zdarza się, że najpierw zawiera się umowę nabycia nowego mieszkania, a następnie sprzedaje się stare a wpływy z tej transakcji wykorzystuje do zapłaty za nowe lokum. Jak widać, w tym przypadku sądu administracyjne stają po stronie podatników. Ich zdaniem, liczy się, aby wydatek został poniesiony po sprzedaży mieszkania i żeby jego poniesienie wiązało się z realizacją własnych celów mieszkaniowych podatników.

Marek Siudaj, Tax Care